درباره علم‌سنجی
براساس تعریف‌های بسیاری که از علم‌سنجی (Scientometrics) مطرح شده است علم‌سنجی را می‌توان تجزیه و تحلیل کمی و تا حد امکان کیفی فرایند تولید، توزیع و استفاده از اطلاعات علمی و عوامل مؤثر بر آن و توصیف، تبیین و پیش‌بینی این فرآیند به منظور برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری، اعتلا و آگاهی و آینده‌نگری علمی و پژوهشی در ابعاد فردی، گروهی، سازمانی و بین‌المللی دانست. وجود واژۀ “سنجشی” در پایان حوزه‌های سنجشی نظیر علم‌سنجی از آن حاکی است که سنجش، بخشی از کارهای این حوزه را تشکیل می‌دهد پرایس از جمله بزرگان این حوزه معتقد است که سنجش تنها بخش محدودی از فعالیت‌های علم‌سنجی را تشکیل می‌دهد در واقع این حوزه رسیدن به ارزیابی را دنبال می‌کند.
با توجه به سرچشمه اصلی ظهور علم‌سنجی و همچنین براساس دامنه مفهومی که صاحب نظران و پیشگامان علم‌سنجی بر آن صحّه گذارده‌اند، علم‌سنجی بیش از هر چیزی برای ارائه خدمت به سیاست علم تولد یافته است و همین نکته، اصلی‌ترین فلسفه وجودی آن را تشکیل می‌دهد و دامنه آن را از سایر حوزه های مرتبط، وابسته و سنجشی جدا می‌کند. علم‌سنجی یکی از متداول‌ترین روش‌های ارزیابی فعالیت‌های علمی و مدیریت پژوهش است. بررسی کمّی تولیدات علمی، سیاست‌گذاری علمی، ارتباطات علمی دانش پژوهان و ترسیم نقشه علم، برخی از موضوعات این حوزه‌اند. در علم‌سنجی، ارتباطات علمی و شیوه‌های تولید، اشاعه و بهره‌گیری از اطلاعات علمی به روش غیرمستقیم و با بررسی منابع و مآخذ آنها ارزیابی می‌شود.
تاریخچه علم‌سنجی
در ایران، بحث تولید علم برای نخستین بار در کشور در سال ۱۳۶۵ در دانشگاه تهران مطرح شد، اما در آن زمان در حد یک واژه باقی ماند و فقط خمیرمایه‌ی اولیه آن شکل گرفت. در سال‌های ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۳، دانشگاه تهران اعلام کرد به نویسندگانی که مقاله‌های آنها در مجله‌های بین‌المللی معتبر نظیر «آی‌اس‌آی»، چاپ شود، جوایز قابل ملاحظه‌ای اهدا خواهد کرد. این نخستین گام برای اقدامی جدی در زمینه‌ی تولید علم در ایران بود. از سال ۱۳۷۹ به بعد، بحث تولید علم در حوزه پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در قالب نو مطرح گردید. اینک شاهد انتشار روزافزون منابع در حوزه‌های مختلف علمی از یک‌سو و سنجش میزان رشد تولیدات علمی در راستای رشد و توسعه علمی کشور با بهره‌گیری از ابزارهای نوین سنجش علم (علم‌سنجی) از سوی دیگر هستیم. در حالی که حدود ۴۰ سال از بحث علم‌سنجی و مطرح شدن آن در جهان می‌گذرد، به نظر می‌رسد آغاز بحث علم‌سنجی در ایران به اوایل دهه ۱۳۷۰ باز می‌گردد، اما بیشترین آثار این حوزه در دهه ۱۳۸۰ منتشر شده است. در این دهه، اهمیت پرداختن به بحث علم‌سنجی و استفاده از این شیوه برای سنجش میزان تولیدات علمی به دلیل افزایش انتشارات علمی و ایجاد پایگاه‌های اطلاعاتی برای سازماندهی و انتشار این منابع، بسیار بیشتر از گذشته شده است.
گروه علم‌سنجی و پایش دانشگاه علوم پزشکی ایران که پیش از این به نام اداره علم‌سنجی و انتشارات شناخته می‌شد، زیر نظر معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه فعالیت خود را آغاز کرد. این گروه از ۱۳۹۴ تحت نظر مدیریت اطلاع‌رسانی پزشکی و منابع علمی وظایف خود را انجام می‌دهد. گروه علم‌سنجی و پایش شامل سه اداره علم‌سنجی، انتشارات و نشریات می‌باشد.